W dniu 17.07.2019 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie (sygn. akt. I ACa 1662/17) wydał precedensowy wyrok w zakresie odpowiedzialności cywilnoprawnej jednostek samorządu terytorialnego za wydawane przez siebie decyzje administracyjne. Z treści tego wyroku jednoznacznie wynika, że samorządy ponoszą odpowiedzialność za niedochowanie należytej staranności przy wydawaniu decyzji administracyjnych.
Czy jest możliwe uzyskanie odszkodowania za błędną decyzję administracyjną?
Obecnie praktycznie nie jest możliwe uzyskanie rekompensaty od organu I instancji za wydaną wadliwą decyzję administracyjną, jeżeli organ II instancji utrzyma w mocy decyzję I instancji.
Wyrok ten może wspomóc podmioty poszkodowane wydaniem przez organ I instancji błędnej decyzji administracyjnej w zakresie dochodzenia odszkodowania.
Sąd Apelacyjny w Warszawie rozpatrywał sprawę o następującym stanie faktycznym:
Przedsiębiorca nabył w 1998 r. od Warszawy prawo użytkowania wieczystego nieruchomości na tyłach Pól Mokotowskich. Na tym terenie miał pobudować hotel. W 1999 r. przedsiębiorca dostał decyzję o warunkach zabudowy, a niedługo później złożył wniosek o pozwolenie na budowę, którego nie uzyskał. Sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał, że miasto bezprawnie odmówiło w 2006 r. wydania pozwolenia na budowę, a wojewoda nie miał racji utrzymując odmowną decyzję. Wskazał, że urzędnicy źle zinterpretowali przepisy i błędnie ustalili termin do złożenia wniosku, a zatem decyzja odmowna została wydana z naruszeniem przepisów.
W 2010 r. uzyskana decyzja o warunkach zabudowy przestała być ważna z uwagi na wejście w życie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w którym nieruchomość została przeznaczona na cele parkowe. Oznaczało to, że żaden hotel już na niej nie powstanie.
Zdaniem przedsiębiorcy miasto zmieniło koncepcję zagospodarowania terenu i dlatego postępowanie w sprawie wydania pozwolenia na budowę trwało aż 5 lat. Gdyby nie działanie urzędników, hotel powstałby przed uchwaleniem planu, a przedsiębiorca mógłby czerpać z niego zyski.
Kto ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za wydanie błędnej decyzji?
Sąd Apelacyjny w Warszawie uznał, że odpowiedzialność odszkodowawczą za wydanie błędnej decyzji ponosi organ I instancji, co stanowi przełamanie linii orzeczniczej prezentowanej do chwili obecnej przez Sąd Najwyższy, która wskazywała na wyłączną odpowiedzialność organu II instancji. Sąd Apelacyjny w Warszawie nie zgodził się z tą koncepcją Sądu Najwyższego wskazując, że każdy organ ponosi solidarną odpowiedzialność cywilną za wyrządzone przez siebie bezprawie. Uznał, że obecna linia orzecznicza Sądu Najwyższego oznaczałaby, że uczestnik postępowania administracyjnego, który zachował się poprawnie, tj. skorzystał z prawa do odwołania od bezprawnej decyzji, aby zapobiec szkodzie, traci prawo dochodzenia odszkodowania od organu I instancji tylko dlatego, że organ II instancji także wydał bezprawną decyzję. To powodowałoby ograniczenie prawa poszkodowanego do dochodzenia odszkodowania od każdego, kto wyrządził mu szkodę.
Należy zaznaczyć, że m.st. Warszawa ma możliwość złożenia skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego, z czego zapewne skorzysta. Oznaczałoby to, że Sąd Najwyższy będzie miał wówczas możliwość odniesienia się do poglądu zaprezentowanego przez Sąd Apelacyjny w Warszawie i albo utrwali swoją linię orzeczniczą albo dokona w niej wyłomu.
PS Jeżeli znasz kogoś wobec kogo wydano błędną decyzję administracyjną koniecznie daj mu znać o tym tekście 😉 Zapewniamy pomoc prawną z zakresu prawa administracyjnego.
Pozdrawiam
Michał Gruchacz
radca prawny
*Tekst nie stanowi porady ani opinii prawnej, jest wyłącznie poglądem autora.
