Nierzadko zdarza się, że po wykonaniu umowy, gdy przychodzi czas na uregulowanie należności, ślad po zobowiązanym do płatności znika. Nie wiadomo co się z nim stało. Nie odpowiada na nasze maile i telefony, nie odbiera korespondencji. Być może działalność przedsiębiorcy zostaje zamknięta. Co w takiej sytuacji robić ? Czy jest jakakolwiek możliwość uzyskania należności za nieopłaconą fakturę ?
Odpowiedź brzmi – tak. Nie jest to co prawda łatwe, szybkie i przyjemne, ale szansa na znalezienie zaginionego dłużnika, bądź uzyskanie dłużnej należności istnieje.
Wezwanie dłużnika do zapłaty
Na początku najlepiej jest mimo wszystko oficjalnie wezwać dłużnika do zapłaty dłużnej kwoty zakreślając odpowiedni termin na jej dokonanie. Prawdopodobnie skończy się to tym, że skierowane na znany nam adres wezwanie do uregulowania należności powróci z adnotacją „nie podjęto w terminie”. Jednak mimo wszystko warto to uczynić. Po pierwsze dlatego, że może dłużnik odbierze korespondencję i pojawi się nadzieja na rozmowy oraz ustalenie zasad płatności długu np. w ratach. Po drugie, wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzenie nadania listem poleconym będzie załącznikiem do pozwu o zapłatę pokazującym sądowi, że przed skierowaniem pozwu do sądu podjęliśmy próbę polubownego rozwiązania sporu.
Następny etap – pozew dłużnika do sądu
Gdy wezwanie do zapłaty powróci niepodjęte lub zostanie odebrane lecz należność nie zostanie zapłacona powinniśmy wystąpić do sądu z pozwem o zapłatę (w trybie zwykłym bądź nakazowym). Jest to właściwie jedyna droga, gdy dłużnik nie chce dobrowolnie uregulować długu.
Przy czym pamiętajmy, że zanim wstąpimy na drogę sądową powinniśmy poczekać, aż upłynie termin, który wskazaliśmy w wezwaniu do zapłaty.
W pozwie powinniśmy wskazać ostatni znany nam adres dłużnika, bowiem sąd przesyła pozew (rozpoznając sprawę w trybie zwykłym) lub nakaz zapłaty (w przypadku rozpoznania w trybie nakazowym), pod wskazany adres dłużnika.
I tu zaczynają się schody… czyli doręczanie korespondencji sądowej przez komornika
Często bywa tak, że wysłana przez sąd korespondencja, tak samo jak nasze wezwanie do zapłaty, powraca niepodjęta w terminie. W takiej sytuacji sąd przesyła nam korespondencję sądową, zobowiązując do doręczenia jej za pośrednictwem komornika.
Wówczas musimy wybrać komornika, który osobiście uda się pod wskazany w pozwie adres celem doręczenia korespondencji sądowej. Jeśli nie zastanie pozwanego, dokonuje rozpytania sąsiadów, by ustalić czy pozwany pod wskazanym adresem zamieszkuje. Jeśli ustali, że pozwany zamieszkuje pod wskazanym w pozwie adresem to zgodnie z nowymi przepisami kodeksu postępowania cywilnego, korespondencje uważa się za doręczoną (art. 1391 §3 k.p.c.). Wtedy najprawdopodobniej w związku z brakiem aktywnego uczestnictwa pozwanego w procesie, postępowanie sądowe zakończy się naszym sukcesem.
Ustalenie nowego adres zamieszkania dłużnika
Natomiast, gdy komornikowi nie uda się doręczyć korespondencji ani ustalić, że pozwany zamieszkuje pod adresem wskazanym w pozwie, to istnieje możliwość podjęcia przez komornika, na nasz wniosek, czynności zmierzających do ustalenia aktualnego adresu pozwanego.
W przypadku ustalenia nowego adresu zamieszkania, w świetle nowych przepisów, powinniśmy zlecić komornikowi (temu samemu bądź innemu, jeśli miejsce zamieszkania dłużnika jest poza rewirem tego komornika) by ten doręczył korespondencję sądową pod nowo ustalony adres zamieszkania pozwanego.
Pamiętajmy jednak, że na wszystkie w/w czynności – od odebrania zobowiązania sądu do doręczenia korespondencji za pośrednictwem komornika do czasu wykonania zobowiązania – mamy jedynie trzy miesiące.
Dłużnik zaginął? Ustanowienie kuratora osoby nieznanej z miejsca pobytu
A co w przypadku, gdy komornikowi nie udało się ani doręczyć korespondencji pod adres wskazany w pozwie, ani ustalić nowego adresu ? Wtedy pozostaje jedynie skorzystanie z instytucji kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu. Jednak by taki kurator został ustanowiony, musimy uprawdopodobnić, że miejsce pobytu pozwanego nie jest nam znane i nie jesteśmy w stanie go ustalić.
Gdy kurator zostanie przez sąd ustanowiony, wówczas to on działa za pozwanego reprezentując jego interesy w sądzie.
Prawomocny wyrok lub nakaz zapłaty – czas na egzekucję komorniczą
Gdy dysponujemy prawomocnym wyrokiem lub nakazem zapłaty to możemy udać się do komornika, który tym razem będzie prowadził już egzekucję z majątku dłużnika. Skuteczność i szybkość prowadzonego postępowania egzekucyjnego to wątek na kolejny wpis na blogu 🙂
Pozdrawiam
mgr Karolina Luty
* Tekst nie stanowi porady prawnej ani opinii, jest wyłącznie poglądem autora.
