Tajemnica zawodowa psychologa
Psycholog zobowiązany jest do zachowania tajemnicy zawodowej na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów.
Zakres informacji objętych tajemnicą zawodową jest bardzo szeroki. Tajemnicą objęte są bowiem wszelkie informacje, jakich psycholog dowiedział się w ramach prowadzonej przez siebie działalności. Wobec tego dotyczy to nie tylko wyników terapii małżeńskiej, ale również m.in. informacji o zdrowiu psychicznym małżonków, czy nawet ich sytuacji majątkowej. Co więcej, dotyczy to informacji przekazanych mu przez samych klientów, ale też przez osoby trzecie.
Psycholog jako świadek w postępowaniu cywilnym
Zgodnie z treścią art. 261 § 1 k.p.c. psycholog nie może odmówić zeznań w charakterze świadka. Wobec tego powinien on zatem na wezwanie sądu stawić się celem złożenia zeznań w charakterze świadka.
Może jednak odmówić odpowiedzi na pytania, jeśli mogłoby to być połączone z ujawnieniem informacji objętych tajemnicą zawodową. W praktyce oznacza to, że stawienie się psychologa na rozprawę może nie wnieść nic do naszej sprawy, bowiem prawdopodobnie nie odpowie na prawie żadne istotne pytanie sądu z uwagi na tajemnicę zawodową.
Zwolnienie z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej
Psycholog zwolniony jest z zachowania tajemnicy w sytuacji poważnego zagrożenia zdrowia, życia klienta lub innych osób. Aktualnie jest to jedyna możliwość naruszenia przez niego obowiązku zachowania tajemnicy.
W procesie karnym sąd może zwolnić psychologa z zachowania tajemnicy. Natomiast w procesie cywilnym nie posiada instrumentów, które uprawniają go do zwolnienia psychologa z takiego obowiązku. Wobec tego nie ma możliwości, by psycholog mógł zostać zwolniony z zachowania tajemnicy przez sąd w postępowaniu rozwodowym.
Ponadto, nie jest możliwe zwolnienie go z zachowania tajemnicy zawodowej przez samych klientów korzystających z terapii małżeńskiej. Możliwość taką przewiduje ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, która dotyczy jedynie zawodów medycznych. W aktualnym stanie prawnym nie ma jednoznacznego stwierdzenia, że psycholog jest zawodem medycznym, wobec czego zwolnienie go z obowiązku zachowania tajemnicy nawet przez obu małżonków nie jest możliwe. Bowiem mogłoby go narazić na odpowiedzialność dyscyplinarną.
Podsumowując:
- psycholog prowadzący terapię małżeńską może być świadkiem w postępowaniu takim jak rozwód, lecz może odmówić odpowiedzi na pytania, które mogłyby naruszać jego tajemnicę zawodową;
- ani sąd ani sami małżonkowie nie mogą w postępowaniu rozwodowym zwolnić go z zachowania tajemnicy zawodowej;
- psycholog zwolniony jest z zachowania tajemnicy w sytuacji poważnego zagrożenia zdrowia, życia klienta lub innych osób;
Autorzy:
radca prawny Michał Gruchacz
asystent prawnika Karolina Luty
