Przepis art. 43 § 3 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wprowadza zasadę zaliczania wartości prac domowych przy podziale majątku wspólnego małżonków, w którym jeden z małżonków zgłosił żądanie ustalenia przez sąd nierównych udziałów w majątku wspólnym (Tematyka żądania ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym została poruszona w moim ostatnim tekście – https://kancelariagruchacz.pl/nierowne-udzialy-w-majatku-wspolnym-malzonkow/ ). Zgodnie z treścią tego przepisu przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym.
Zasada ta w sposób szczególny chroni małżonka, który całe swoje życie poświęcił wyłącznie na tzw. prowadzenie domu i nie wykonywał pracy zawodowej.
Jak dokonuje się oceny wartości pracy domowej małżonka?
Ocena nakładów pracy osobistej dokonywana jest przy uwzględnieniu zachowania się obojga małżonków w trakcie małżeństwa. Należy brać pod uwagę nie tylko wykonywanie obowiązków domowych przez jednego z małżonków lecz również fakt uchylania się od nich przez drugiego małżonka. Chodzi o ustalenie, że ciężar obowiązków wychowawczych i prac domowych musiał spoczywać na barkach jednego z małżonków.
Wyceniając wartość wykonywanej pracy domowej małżonka należałoby brać pod uwagę wysokość wynagrodzenia opiekunki do dziecka oraz pomocy domowej. Właściwym punktem odniesienia powinny być zarobki na wyżej wymienionych stanowiskach w miejscu zamieszkania małżonków. Metoda ta pozwala na realną wycenę wartości wykonywanych przez małżonka prac związanych z prowadzeniem domu i wychowaniem dzieci.
W praktyce często szacowana wartość pracy wychowawczej i domowej małżonka może być porównywalna z dochodami z pracy zarobkowej uzyskiwanymi przez drugiego małżonka. Niejednokrotnie również małżonek prowadzący dom oprócz pracy wychowawczej i domowej wykonuje także pracę zarobkową. W takiej sytuacji ocena stopnia przyczyniania się do powstania majątku wspólnego małżonków może wypaść na korzyść tego małżonka, pomimo relatywnie niższych zarobków z pracy zawodowej.
Wobec powyższego należy stwierdzić, że odpowiednie uwzględnienie przy ocenie stopnia przyczyniania się do powstania majątku wspólnego wartości nakładów pracy osobistej jednego z małżonków na rzecz dzieci i domu może zmienić zupełnie stosunek udziałów w majątku wspólnym.
Pozdrawiam Cię w dzisiejszy upalny dzień … i życzę chwili ochłody 🙂
Michał Gruchacz
radca prawny
* Tekst nie stanowi porady ani opinii prawnej jest wyłącznie poglądem autora.
