Jeżeli uznamy, że tzw. zwrotne roszczenie alimentacyjne z art. 140 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (które dotyczy również „rozliczeń” między rodzicami dziecka) ma charakter niealimentacyjny, to odpowiedź na pytanie postawione w tytule wpisu powinna być twierdząca.
Dla porządku przywołam treść art. 140 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Art. 140.
- 1. Osoba, która dostarcza drugiemu środków utrzymania lub wychowania nie będąc do tego zobowiązana albo będąc zobowiązana z tego powodu, że uzyskanie na czas świadczeń alimentacyjnych od osoby zobowiązanej w bliższej lub tej samej kolejności byłoby dla uprawnionego niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami, może żądać zwrotu od osoby, która powinna była te świadczenia spełnić.
Wydaje mi się, że obecnie dominująca linia orzecznicza jest taka, że roszczenie regresowe z w/w przepisu ma charakter niealimentacyjny.
Patrz orzeczenie: Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 16.12.2015r., III CZP 77/15; Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17.01.2002r., III CZP 77/01; Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5.01.2001r., I CKN 1180/00; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13.01.1982r., III CRN 301/81; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22.04.1970r., III CRN 41/70; Wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 15.06.2016r., I C 1636/15.
Na pytanie czy rodzice mogą porozumieć się co do sposobu zaspokajania potrzeb dziecka udzielił odpowiedzi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13.01.2016r., V CNP 34/15.
W wyroku tym Sąd Najwyższy stwierdził, że: „Funkcjonujące pomiędzy rodzicami porozumienie, co do sposobu zaspokajania potrzeb dziecka należało ocenić jako skuteczne, jeśli uwzględnić, że powołaną uchwałą składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2015 r., III CZP 77/15 zostało przesądzone, iż roszczenie przewidziane w art. 140 § 1 k.r.o. nie jest roszczeniem o świadczenie alimentacyjne”.
Jaką formę może mieć porozumienie rodziców?
Porozumienie rodziców w tym zakresie może mieć dowolną formę. Może być dokonane chociażby w sposób dorozumiany (per facta concludentia). Jednak żeby uniknąć nieporozumień lepiej byłoby zastosować taką formę, która pozwala na utrwalenie treści porozumienia między rodzicami. Wówczas unikniemy skutecznego wniesienia powództwa z art. 140 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ze strony drugiego rodzica.
Zapraszam również do zapoznania się z moim tekstem dotyczącym roszczeń zwrotnych (regresowych) z art. 140 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Pozdrawiam
Michał Gruchacz
* Tekst nie stanowi porady ani opinii prawnej jest wyłącznie poglądem autora.